Trí tuệ nhân tạo đang trở thành xu thế mới trên thị trường công nghệ, thu hút số tiền đầu tư 8,5 tỷ USD của các hãng công nghệ hàng đầu thế giới trong năm 2015. Một sân chơi mới bắt đầu hình thành với nhiều cuộc chiến nảy lửa đang chờ phía trước, bất chấp những cảnh báo mà nhà vật lý nổi tiếng thế giới Stephen Hawking dã đưa ra.
Con người sẽ làm việc hiệu quả hơn nhờ trí tuệ nhân tạo. Nhưng AI có thể hủy diệt nhân loại khi dùng vào mục đích xấu.
“Cứu tinh” hay thảm họa?
Sự phát triển vượt bậc của khoa học máy tính đã đưa nhân loại tiến dần đến việc tạo ra trợ lý ảo với trí tuệ nhân tạo (AI). Dù còn nhiều đánh giá khác nhau về AI, nhưng có một thực tế không thể phủ nhận trí tuệ nhân tạo giúp chúng ta làm việc hiệu quả hơn, thậm chí trong những công việc tưởng như không thể.
Điều đó lý giải vì sao nhiều nhà khoa học cũng như các hãng công nghệ lớn đang tập trung đầu tư để rồi đạt được những bước tiến quan trọng trong việc phát triển trí tuệ nhân tạo mà tiêu biểu nhất là AI của Google. AlphaGo đã đánh bại kỳ thủ cờ vây đẳng 9 được đánh giá là giỏi nhất thế giới Lee Sedol trong một thập kỷ quan sau 5 ván so tài với tỷ số 4-1. Điều đáng ngạc nhiên hơn nữa là ván thua duy nhất của AlphaGo lại xuất phát từ sự chủ quan, tích cách rất đặt trưng của con người. Có thể nói, tính ứng dụng phi thường của AI đã tạo ra những ứng dụng mà cách đây hai thập kỷ nhân loại cho đó là hoang tưởng.
AlphaGo đả bại kỳ thủ cờ vây đẳng 9 Lee Sedol sau 5 ván đấu với tỷ số 4-1
Tuy nhiên, nhân loại vẫn chưa có nhận thức chung khi đánh giá về vai trò của trí tuệ nhân tạo. Hiện có hai luồng ý kiến khác nhau về sự phát triển của AI. Theo đó, những người có quan điểm lạc quan cho rằng: AI sẽ giúp con người chinh phục những đỉnh cao tri thức mới, cải thiện năng suất lao động và đưa xã hội loài người phát triển lên tầm cao mới.
Trong đó, ngành công nghiệp robot và tự động hóa với sự hỗ trợ của AI có thể thay thế con người ở nhiều công đoạn trong sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, tài chính, kế toán... trong tương lai không xa. Máy tính và AI cũng được cho là sẽ làm việc hiệu quả hơn con người khi có khả năng đọc hàng triệu bài báo mỗi ngày được xuất bản trên toàn cầu rồi sắp xếp lại theo mức độ quan tâm của người dùng ở từng lĩnh vực cụ thể. “Sức mạnh” công nghệ sẽ giúp con người sản xuất hàng hóa rẻ hơn, nhanh hơn.
Tuy nhiên, AI sẽ trở nên vô cùng nguy hiểm khi bị sử dụng cho các mục đích xấu. Nhà vật lý học nổi tiếng Stephen Hawking từng cảnh báo: Sự phát triển của trí tuệ nhân tạo có thể báo hiệu sự diệt vong của nhân loại. Nhiều nhà khoa học khác cũng chia sẻ quan điểm trên khi chứng kiến AlphaGo thắng áp đảo Lee Sedol.
Cuộc đua bạc tỷ
Để không bỏ lỡ “thương vụ” hứa hẹn nhiều tiềm năng này, các tập đoàn công nghệ đã mạnh tay đầu tư để nghiên cứu cũng như mời gọi các chuyên gia AI xuất sắc. Theo hãng cung cấp dữ liệu Quid, trong năm 2015, Google, Facebook, Microsoft và Baidu đã đầu tư 8,5 tỉ USD cho các thương vụ nghiên cứu và phát triển AI, gấp hơn 4 lần năm 2010.
Hiện tại, các nhân tài AI được đào tạo từ khoa nghiên cứu robot và học máy (machine learning là lĩnh vực của trí tuệ nhân tạo, liên quan đến việc nghiên cứu và xây dựng các kỹ thuật cho phép các hệ thống “học” tự động từ dữ liệu để giải quyết những vấn đề cụ thể) đang trở thành những đối tượng được các hãng công nghệ săn lùng. Điều đó khiến cho các trường đại học không thể giữ được sinh viên sau khi tốt nghiệp. Thậm chí, các sinh viên ưu tú còn nhận được lời mời khi chưa tốt nghiệp. Không chỉ sinh viên, các giảng viên giảng dạy trong lĩnh vực này cũng nhận được không ít lời mời về làm việc với mức lương rất cao. Các chuyên gia trong ngành học máy cũng được săn đón quyết liệt nhất.
Nhân tài trong ngành học máy/ machine learning đang được săn lùng
Vì sao các hãng công nghệ lại không tiếc tiền “săn đầu người” như vậy?
Theo các nhà chuyên gia và nhà phân tích thị trường, các hãng công nghệ lớn có kế hoạch áp dụng học máy vào nhiều hoạt động như lọc thư rác sao cho các mẫu quảng cáo trực tuyến tiếp cận đúng đối tượng mục tiêu hơn, phát triển xe tự lái, quét hình ảnh để nhận diện bệnh... Thêm nữa, khi các tập đoàn công nghệ phát triển các chức năng như công nghệ trợ lý ảo nhằm mang đến người dùng những trải nghiệm mới, tốt hơn hoặc các công cụ giúp việc tìm kiếm hình ảnh nhanh hơn, dĩ nhiên họ phải phụ thuộc vào những tiến bộ trong lĩnh vực học máy.
Năm 2014, Google đã mua lại DeepMind - công ty công nghệ khởi nghiệp đứng sau thành công của chiếc máy tính trong trò chơi Go - từ các nhà nghiên cứu ở London. Giá mua lại được đồn đoán khoảng 600 triệu USD. Vào thời gian đó, Facebook được cho là có ý định mua DeepMind đã thành lập phòng Lab về AI và mời Giảng viên Yann LeCun đến từ Đại học New York về điều hành. Andrew - đứng đầu bộ phận nghiên cứu AI cho Baidu từng giảng dạy ở Trường Stanford (Hoa Kỳ) - cho biết: Các hãng công nghệ có hai thứ đặc biệt hấp dẫn: nhiều năng lực máy tính cùng lượng dữ liệu khổng lồ. Cả 2 yếu tố này đều rất cần thiết cho ngành học máy hiện đại.
Trí tuệ nhân tạo (AI) của Microsoft
Cơn sốt đầu tư của các hãng công nghệ đang tạo ra những bước tiến trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Hiện tại, Google được cho là đang có lợi thế trong cuộc đua này khi tạo ra AlphaGo có khả năng đánh bại kỳ thủ cơ vây nổi tiếng thế giới. AI của Microsoft có thể giúp người mù định hướng trong cuộc sống. AI của Trung Quốc có thể dự đoán chính xác người chiến thắng trong các cuộc thi âm nhạc như The Voice. Trong khi đó, AI của Nhật Bản tự viết tiểu thuyết, suýt đạt giải thưởng văn học.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đáng ghi nhận, cuộc đua AI đang tạo ra những mặt trái mà nguy hiểm nhất là có thể tạo ra cái gọi là độc quyền về trí tuệ. Điều đó khiến cho nhiều nghiên cứu, khám phá có giá trị thiết thực cho cuộc sống sẽ không được chia sẻ cho cộng đồng mà chỉ được các hãng công nghệ sử dụng để mang lại lợi nhuận khổng lồ cho họ mà thôi.
No comments:
Post a Comment